AMD wraca do gry!

W pierwszej kolejności AMD pokazało procesor Ryzen 7 1800X za 2500 zł. Według producenta jest to układ przeznaczony do zastosowań profesjonalnych, więc dla przeciętnego posiadacza peceta nie ma większego znaczenia. Ale także dla profesjonalisty jego zakup ma obecnie niewielki sens – ten typ użytkownika potrzebuje stabilnej platformy, którą zna od lat. Podobnie jest w przypadku Ryzena 7 1700X za ok. 2000 zł.

Ryzen 7 1700 to co innego. W przedsprzedaży kosztuje ok. 1600 zł, czyli tyle, co Core i7-7700K. Wiele osób potrzebujących wysokiej wydajności może mieć dylemat, czy wybrać ten układ Intela, czy jednak za tę samą kwotę kupić Ryzena 7 1700. To właśnie zaawansowani użytkownicy domowi przeprowadzą prawdziwy sprawdzian nowej platformy.

Co zmienia Ryzen?

Przede wszystkim nowa architektura Zen zastępuje architekturę Bulldozer sprzed pięciu lat. Zen korzysta z „klasycznej” wielowątkowości znanej z procesorów Intela (zamiast modułów znanych z Bulldozera). Ryzen 7 ma osiem niezależnych rdzeni, a każdy z nich może uruchomić dwa wątki. Ciekawostką jest fakt, iż producent wykorzystał elementy sztucznej inteligencji do przewidywania skoków w kodzie aplikacji. Jednostki wykonawcze procesora działają na podstawie tego, czego „nauczyły się” w poprzednich instrukcjach programu!

Ryzen to także nowy proces technologiczny, który w AMD nie był zmieniany od 2011 roku. Technologia SOI 32 nm została zastąpiona przez FinFET 14 nm, która powinna mieć teoretycznie o ok. 30 proc. lepszą efektywność energetyczną.

Procesory Ryzen korzystają również z nowej podstawki AM4, nowych chipsetów (patrz tabelka) oraz pamięci DDR-2400. Podstawka AM4 ma plastikowe zaczepy do radiatorów o rozstawie zgodnym ze starszymi zestawami chłodzącymi, jednak rozstaw otworów w płytach głównych jest inny.

Pojedynek

Pod lupę bierzemy najnowszy procesor Ryzen 7 1700. Ma on dwukrotnie więcej rdzeni i uruchamia dwukrotnie więcej wątków niż konkurencyjny Core i7-7700K. Za to ma znacznie niższe częstotliwości taktowania.

Patrząc na pierwsze słupki wykresu (dane na podstawie testów Anandtech ), nietrudno zauważyć, że rdzenie AMD już nie są takie „słabe”, jak w architekturze Bulldozer. Co prawda w teście Cinebench 15 w pojedynczym wątku wydajność jest niższa o 25 proc. w porównaniu z procesorem Intela, ale częstotliwość turbo też jest niższa o niemal 20 proc. W teście wielowątkowym Ryzen 7 1700 ma ogromną przewagę nad Core i7-7700K.

Trudno stwierdzić, jaką wydajność miałyby pojedyncze rdzenie, gdyby pracowały z wyższymi zegarami, zbliżonymi do układów Intela (czyli około 4,2/4,5 GHz). Być może układy Ryzen 5 z mniejszą liczbą rdzeni będą mogły pracować ze znacznie wyższymi częstotliwościami przy zachowaniu niskiej mocy. Sam temat mocy też jest niezwykle interesujący. Mimo ośmiu rdzeni Ryzen 7 1700 ma współczynnik TDP na poziomie 65 W. Do zachowania niskiego poboru energii na pewno przyczynia się technologia 14 nm i brak zintegrowanej grafiki. Czyżby procesor AMD był zarazem wydajny i energooszczędny? Pierwsze znalezione w sieci testy rzeczywiście to potwierdzają! Wg pomiarów na ośmiopinowej linii ATX (test TweakTown ) przy pełnym obciążeniu moc Ryzena 7 1700 sięga 80 W (dla Core i7-7700K jest to 102 W). Moc całego komputera przy obciążeniu CPU (wg Legit Reviews ) wynosi 120 W dla platformy AMD oraz 156 W dla konkurencyjnej platformy Intela. Trudno uwierzyć, że jest to możliwe przy maksymalnie obciążonych ośmiu rdzeniach!

Aplikacje i gry

Anandtech przetestował procesory w różnych zastosowaniach: od prostych, takich jak otwieranie dokumentów PDF czy uruchamianie JavaScript, aż po wielowątkowe, obejmujące rendering, kompresję wideo, szyfrowanie itd. Dane zamieściliśmy na wykresie obok, przy czym punktem odniesienia (100 proc.) jest dla nas Core i7-7700K. Widać, że w niektórych testach wydajność AMD jest taka sama lub dużo wyższa od Intela, ale w niektórych jest o 30 proc. niższa. Prawdopodobnie wynika to z wykorzystania pojedynczego rdzenia procesora i niezbyt wysokiej częstotliwości taktowania. Aż prosi się o układy z mniejszą liczbą rdzeni, ale o wyższej częstotliwości.

Jeśli chodzi o gry, Ryzen 7 1700 wypada bardzo dobrze. Wyniki testów w dziesięciu grach znaleźliśmy w serwisie Top Ten Gamer – użyto w nim podkręconych procesorów: Ryzen 7 1700 (3,9 GHz) oraz Core i7–7700K (5 GHz). Na wykresie uwzględniliśmy tylko tryb 2560x1440, bo jest mało prawdopodobne, by ktokolwiek kupował procesor za 1500 zł do grania w Full HD, gdzie wystarczy zwykły Pentium. Wykres mówi wszystko – nowy procesor AMD radzi sobie tak samo dobrze jak Core i7-7700K.

Podsumowanie

AMD stworzyło bardzo dobry procesor. Nie jest to nokaut Intela, ale nawiązanie realnej konkurencji. Ryzen za 1500 zł jest tak samo dobry jak Core w tej cenie, jego mocną stroną jest świetna wydajność w aplikacjach wielowątkowych, niskie zużycie energii, możliwość instalacji szybszych procesorów w tej samej podstawce, a także bardzo duży potencjał, jeśli chodzi o przyszłe układy.

Jednak sam procesor to nie wszystko – potrzebne są także stabilne płyty główne, dobrze napisane sterowniki, a także duży wybór produktów w sklepach. Jeśli zostanie to zapewnione, AMD na dobre wróci do gry!