Uszkodzony HDD to zresztą tak naprawdę najmniej groźna sytuacja, bo dane z niego bardzo często udaje się odzyskać. W przypadku dysków SSD zazwyczaj jest to już niemożliwie. Podobnie ma się sprawa z nieumyślnie skasowanymi danymi: z HDD, jeśli tylko szybko przystąpimy do akcji ratunkowej, udaje się je zazwyczaj odzyskać, z SSD – nie ma takiej możliwości. Ale to niejedyne scenariusze, które należy brać pod uwagę. Ot, choćby prozaiczne nadpisanie plików nową zawartością, np. przez chodzącego po klawiaturze kota. Ochronę przed tym zapewnia wprawdzie włączona Historia plików, problem natomiast w tym, że standardowo w Windowsie 10 jest ona wyłączona. Aby ją aktywować, niezbędny jest dodatkowy dysk, przeznaczony właśnie na wcześniejsze wersje plików, co w wielu przypadkach będzie problemem nie do przeskoczenia.
Poza tym nawet takie podejście nie chroni przed coraz popularniejszymi wirusami, które szyfrują wszystkie dane, również te na dodatkowym dysku podpiętym do komputera. Natomiast ręczne robienie kopii bezpieczeństwa na zewnętrznym HDD, który do peceta podłączany jest tylko na czas wykonywania tej operacji, nie jest zbyt wygodne. Tak na dobrą sprawę trzeba by bowiem całą operację wykonywać codziennie, co szybko stanie się nużące, nawet jeśli będziemy korzystać z programu automatyzującego kopiowanie.
Nie znaczy to jednak, że chcąc chronić swoje dane stoimy na straconej pozycji. Przykładem, jak można to robić bezpiecznie i wygodnie, jest usługa Cloud Backup, świadczona przez nazwa.pl. Zamiast na dodatkowym dysku podłączanym do komputera, kopie przechowywane są w chmurze, czyli odpowiednio zabezpieczonych Data Center znajdujących się w Krakowie, Warszawie i Amsterdamie. Każda z nich ma dwa niezależne przyłącza do sieci energetycznej, systemy zasilania awaryjnego i przeciwpożarowe, a do tego dane przechowywane są w dwóch z nich, są więc bezpieczne nawet w przypadku powodzi czy innej dużej katastrofy. Innymi słowy, gdy już dane do chmury trafią, są w niej dużo bezpieczniejsze niż na dowolnym urządzeniu, które można mieć w domu.
W przypadku Cloud Backup od nazwa.pl bardzo dobrze zostało rozwiązane kopiowanie danych. Wystarczy pobrać specjalną aplikację, aktywować ją, ustalić hasło, wskazać foldery, które mają zostać objęte ochroną oraz godzinę, o której ma się rozpocząć kopiowanie danych. Robi się to rzecz jasna tylko raz, potem wszystko dzieje się już automatycznie. O określonej godzinie program sam będzie sprawdzał, w których spośród chronionych plików wprowadzono zmiany, a następnie będzie wysyłał je na serwer.
Oczywiście trzeba sobie zdawać sprawę, że wykonanie pierwszego backupu może trwać dość długo, zależy bowiem od łącza internetowego oraz ilości danych, które trzeba będzie przesłać. W przypadku usługi Cloud Backup wąskie gardło będzie zawsze po naszej stronie, bo Data Center pracujące dla usługodawcy mają łącza światłowodowe o przepustowości 300 Gbps – to o kilka rzędów wielkości więcej niż w warunkach domowych. Tym bardziej, że trzeba brać pod uwagę prędkość wysyłania danych, a ta jest zazwyczaj znacznie niższa niż pobierania. Dostawcy usług internetowych najczęściej głośno chwalą się tylko tą drugą wartością (np. do 80 czy 300 megabitów na sekundę). Maksymalnej wartość uploadu w materiałach reklamowych raczej nie znajdziemy, trzeba ją sprawdzić w umowie, a jeszcze lepiej przetestować specjalnym programem. I nastawić się na to, że będzie nawet 10 razy niższa niż downloadu. Dobra wiadomość w przypadku Cloud Backup jest jednak taka, że choć pierwsza sesja może trwać kilka czy nawet kilkanaście godzin, kolejne będą znacznie krótsze, gdyż przesyłane będą jedynie zmiany w plikach.
Wybierz dobry czas
Jako że wysyłanie danych wpływa także na prędkość pobierania, warto na wykonanie kopii bezpieczeństwa wybrać taką porę, by nie przeszkadzać innym użytkownikom sieci domowej. Potencjalnie największe problemy pojawią się w grach online, w których każda milisekunda opóźnienia jest na wagę złota. Ale problemy mogą dotknąć także usług wideo, dlatego najbezpieczniej przyjąć, że tworzenie kopii bezpieczeństwa powinno się rozpocząć albo gdy już wszyscy idą spać albo też wcześnie rano, gdy łącze jest i tak mało obciążone, ponieważ domownicy myślą przede wszystkim o pierwszej kawie. Ważne: w przypadku usługi Cloud Backup od nazwa.pl czas rozpoczęcia backupu można w dowolnym momencie zmienić. To świetna wiadomość, bo po wykonaniu pierwszej kopii danych kolejne sesje będą zazwyczaj trwały na tyle krótko, że można je przestawić na taki termin, aby nie musieć zostawiać komputera włączonego na całą noc.
Ty i tylko ty
Wszystkie dane przesyłane do nazwa.pl w ramach usługi Cloud Backup są przed wysłaniem szyfrowane za pomocą algorytmu AES-256. Dzięki temu, jeśli zadbałeś o utworzenie odpowiednio silnego hasła, tylko Ty będziesz miał do nich dostęp. Niemożliwe jest zresztą nie tylko odczytanie danych przez osoby postronne, ale również zresetowanie hasła. Da się je natomiast zmienić na nowe bez potrzeby ponownego wgrywania wszystkich danych na serwery.
Konfigurujemy backup
Pobierz i zainstaluj program Cloud Backup ze strony https://www.nazwa.pl/backup/. Gdy się uruchomi, w Zasobniku systemowym pojawi się biało-pomarańczowa ikonka chmurek – kliknij na nią dwukrotnie, a w przeglądarce internetowej otworzy się nowa strona, pozwalająca na skonfigurowanie usługi.
Do wyboru masz dwie opcje: jeden przycisk aktywuje darmowe testy przez 30 dni, ale jeśli masz już wykupioną usługę, to wpisz identyfikator usługi oraz kod jednorazowy pobrany z Panelu Klienta nazwa.pl.
Kolejny krok to utworzenie hasła chroniącego dane.
Ważne jest, aby było jak najbardziej skomplikowane, dzięki czemu tylko Ty będziesz miał dostęp do ważnych danych. Hasło można wygenerować automatycznie (będzie miało 14 losowych znaków), ale nie mniej ważne jest jego zapamiętanie, np. w menadżerze haseł.
Po utworzeniu hasła musisz jeszcze nazwać kopię (przy jednym komputerze nie ma to większego znaczenia, ale jeśli na jednym koncie masz kilka różnych backupów, trafna nazwa będzie pomocna) oraz wskazać dane, które mają być archiwizowane.
Do wyboru są zarówno katalogi użytkownika (jak Moje Dokumenty, czy Moje Obrazy), jak i wszystkie dyski. Jedyne ograniczenie to maksymalna ilość danych, które będą przechowywane na serwerze w chmurze – 1 TB. Ostatnia rzecz, którą ustawiamy na tej stronie, to harmonogram – czyli w które dni i o jakiej godzinie ma być wykonywana kopia danych.
Przykładowo: codziennie w godzinach wieczornych. Oczywiście wszystkie te opcje można w dowolnym momencie zmienić.
Na koniec pojawi się ekran z podsumowaniem, na którym można zobaczyć postęp aktualnie wykonywanej kopii oraz informacje o ilości danych i kolejnym terminie tworzenia backupu.
Dobrze jest również ustawić limity wysyłania i pobierania danych, tak by były nieco niższe niż parametry łącza w domu (standardowo ograniczeń nie ma, więc program wykorzysta tyle, ile będzie dostępne).
W menu jest również opcja odtwarzania wcześniej zapisanych plików. Temu przyjrzymy się jednak dokładniej w osobnej ramce.
Odzyskujemy dane
Kliknij dwukrotnie w ikonę Cloud Backup w zasobniku (oczywiście program musi być zainstalowany), a w przeglądarce internetowej otworzy się strona z opcjami. Z listy po lewej stronie wybierz opcję Odtwórz pliki, a następnie kliknij odnośnik Odtwórz kopię, którą znajdziesz po prawej stronie.
Pojawi się strona umożliwiająca wybranie wersji danych do odtworzenia.
Najpierw z listy wybierz konkretną datę, a następnie wpisz nazwę pliku, co przyspieszy jego znalezienie w okienku poniżej. Odzyskać można rzecz jasna zarówno pojedynczy plik, jak i całe katalogi. Kolejny krok to wybranie miejsca, gdzie mają zostać skopiowane odzyskane pliki. Najbezpieczniej zrobić to do nowego katalogu, z opcją „Zapisz pliki z sygnaturą czasową w nazwie”. Dzięki temu nie ryzykujesz, że odzyskane dane zniszczą te obecnie znajdujące się na dysku. Oczywiście jeśli odzyskujesz dane po formatowaniu dysku, lepsze będą opcje „Położenie oryginalne” oraz „Nadpisz”, dzięki czemu przywrócona zostanie oryginalna struktura katalogów i plików.
Na koniec zostaje już tylko poczekać na ściągnięcie i odszyfrowanie danych (co ważne, będą one nadal dostępne w chmurze).
Na koniec jeszcze kwestia ceny i pojemności. Cloud backup od nazwa.pl dostępny jest w jednej wersji o pojemności 1 TB. Roczny abonament w promocji kosztuje 60 zł netto, a dwuletni – 180 zł netto. To mniej niż kupno zewnętrznego dysku o takiej samej pojemności, który nie dość, że będzie mniej bezpieczny, to jeszcze mniej wygodny w użytkowaniu. Dlatego jeśli tylko masz stałe łącze internetowe, warto zacząć trzymać kopie swoich danych w chmurze. Tym bardziej, że przez pierwszy miesiąc usługę Cloud Backup można wypróbować za darmo.
