W artykule znajdziesz:
- Opisy sposobów monitorowania temperatury i innych parametrów pracy peceta
- Wskazówki pozwalające utrzymać odpowiednie warunki pracy podzespołów
- Informacje o tym, w jaki sposób kontrolować dyski twarde
- Wskazówki dotyczące korzystania z pakietu diagnostycznego z naszej płyty
Niewielu użytkowników komputerów jest w stu procentach zadowolonych ze swojego sprzętu. Wielu natomiast kłopocze się brakiem stabilności czy głośną pracą peceta. Takie bowiem objawy mogą zapowiadać zbliżającą się awarię.
Istnieją jednak narzędzia, dzięki którym można się uchronić przed koniecznością złożenia wizyty w komputerowym punkcie naprawczym. Typowym przykładem są dołączane do płyt głównych programy, które stale monitorują sprzęt. Nie trzeba być komputerowym guru, by ich używać. W rzeczywistości są bardzo proste, choć czasami odstrasza ich interfejs. Zawsze informują o temperaturze najważniejszych komponentów, pracy wiatraków chłodzących oraz stanie zasilania. W razie potencjalnych problemów automatycznie wyłączą komputer, byś mógł zapobiec jego uszkodzeniu. W temacie numeru wyjaśniamy, co wtedy zrobić, by uniknąć dalszych awarii.
Dysk twardy jest równie ważny jak np. procesor czy pamięć, ale nie stanowi tak integralnej części komputera. Jest więc nadzorowany przez inne oprogramowanie, którego nie dostarcza producent płyty głównej. Dostępne są za to darmowe narzędzia współpracujące z tzw. mechanizmem SMART, na bieżąco sprawdzającym m.in. liczbę błędów na powierzchni dysku. Również producenci napędów udostępniają własne programy diagnostyczne. Możesz za ich pomocą sprawdzić dysk, gdy podejrzewasz, że to właśnie on jest źródłem problemów np. ze stabilnością komputera. W ten sposób uzyskasz pewność, że dysk jest sprawny, a dane bezpieczne.
To nie wszystkie środki ułatwiające zapobieganie awariom. W dalszej części pokazujemy, jak zadbać o własny komputer, by jak najdłużej służył do pracy i zabawy.
Poprawne chłodzenie podzespołów komputera
Jednym z warunków poprawnej pracy komputera jest dobre chłodzenie. Zimne powietrze zasysane z przodu obudowy przepływa przez jej wnętrze, chłodzi poszczególne komponenty i jest wypychane z tyłu obudowy.
W tym procesie może przeszkodzić kurz zgromadzony na łopatkach wiatraków czy na radiatorze, bezładnie poprowadzone kable (szczególnie taśmy ATA), czy nawet komputer przysunięty zbyt blisko do ściany.
Awarie spodziewane i niespodziewane
W artykułach na kolejnych stronach opisujemy sposoby diagnostyki wybranych elementów komputera: procesora, chipsetu, modułów pamięci, dysku twardego. Istnieją specjalne narzędzia do kontrolowania ich temperatury, prędkości obrotowej wiatraków chłodzących, sprawności kości pamięci itd.
Jednak wielu elementów komputera nie da się w ten sposób kontrolować. Dotyczy to choćby napędów optycznych, które mają algorytmy korekcji błędów, ale przy dużym zanieczyszczeniu algorytmy te są nieprzydatne. Awarii tej nie można zapobiec. Jeśli wystąpi, trzeba ją po prostu usunąć.
Problem dotyczy także drukarek i drukujących urządzeń wielofunkcyjnych. Zanieczyszczoną głowicę opisywane przez nas narzędzia potrafią automatycznie wyczyścić, a sterowniki udostępniają dodatkowe funkcje czyszczenia. Jednak zdarzają się sytuacje, gdy sprzęt przestaje drukować i nie sposób przewidzieć, kiedy to się stanie.
Niektórym awariom nie da się więc zapobiegać, ale można je łatwo eliminować. Pisaliśmy już o tym wielokrotnie. Na płycie CD dołączonej do tego wydania zamieszczamy najważniejsze artykuły związane z tym tematem.
Nie tylko sprzęt jest winowajcą
Niektóre problemy z działaniem komputera mogą być skutkiem wadliwego oprogramowania. Dlatego do zestawu czynności diagnozujących sprzęt warto dodać okresową kontrolę systemu.
Robaki i spyware
Jeśli procesor się przegrzewa, można sądzić, że źródłem problemu jest np. wadliwy system chłodzenia. Tymczasem prawdziwą przyczyną może się okazać np. robak internetowy. Niektórzy szacują, że połowa problemów z komputerami powodowana jest właśnie przez złośliwe oprogramowanie, choć symptomy mogą wskazywać na sprzęt.
BIOS i sterowniki
BIOS to podstawowy zestaw funkcji do obsługi najważniejszych urządzeń, z kolei sterownik to składnik oprogramowania odwołujący się bezpośrednio do sprzętu. Aktualizacja tych składników pozwala uniknąć problemów związanych z występującymi w nich błędami.
Niepoprawnie napisane aplikacje
Niektóre są fatalnie napisane i bardzo źle wpływają na ogólną kondycję peceta. System nie będzie poprawnie działał, jeśli takich programów znajdzie się w systemie kilkadziesiąt, a tym bardziej kilkaset. Utrzymanie komputera w dobrym stanie wiąże się więc z dopilnowaniem, by same aplikacje nie były dla niego problemem.
