Podsumowanie testu
Zbadaliśmy siedemnaście różnych zestawów pamięci DDR3. Zostały one podzielone na dwa segmenty cenowe – tańsze do 200 zł i droższe, których cena przekracza tę kwotę.
Wyposażenie
Radiatory na modułach pamięci nie stanowią już wyróżnika dla pamięci „zwykłych” i tych przeznaczonych dla entuzjastów overclockingu. W grupie tanich modułów tylko trzy zestawy były ich pozbawione. W pamięciach droższych odsetek ten był jeszcze niższy, bo tylko pamięci Geil Black Dragon nie miały radiatorów.
Oczywiście radiatory przyczyniają się do obniżenia temperatury pamięci. Podczas testów tanie moduły bez radiatorów nagrzewały się około 36–37 stopni Celsjusza, a Geil Black Dragon uzyskały nawet 40 stopni. Przy pamięciach z radiatorami temperatury podczas pracy były niższe o 3–4 stopnie, a wyjątkowo chłodne pozostawały pamięci Transcend aXeRam TX2000KLU-4 GK, których temperatura wynosiła zaledwie 30 stopni, i to przy pracy z podwyższoną częstotliwością.
W większości przypadków radiatory są to niezbyt okazałe aluminiowe blaszki. Niektóre jednak (np. Patriot Viper Xtreme, OCZ Platinum) stanowią całkiem pokaźną bryłę aluminium. Oczywiście pełnią one nie tylko funkcje praktyczne, ale także bywają ozdobą pamięci. Stąd ich różnorodne kształty i kolory.
Możliwości
Wszystkie testowane moduły pamięci miały układ SPD (ang. Serial Presence Detect), w którym zapisano optymalne parametry pracy modułów. Niestety, w wielu wypadkach były to tylko podstawowe wpisy.
Na szczęście spora grupa pamięci była dodatkowo wyposażona w profile XMP (Extreme Memory Profile), które pełnią bardzo podobną rolę, lecz umożliwiają uzyskanie wyższych częstotliwości. Spośród dziesięciu droższych pamięci aż osiem miało przynajmniej jeden taki profil. Dziwne jest, że brakuje go w przeznaczonych dla overclockerów pamięciach OCZ Platinum. Można sądzić, że producent skierował ofertę do zaawansowanych użytkowników, przyjmując, że poradzą sobie z ręczną konfiguracją. W grupie tańszych pamięci XMP miały moduły Patriot z serii G Series Sector 5.
Podkręcanie
Droższe pamięci stwarzają bardzo dobre możliwości podkręcania. W aż sześciu zestawach udało się uzyskać taktowanie efektywne przekraczające 1900 MHz. Zestaw Transcend aXeRam TX2000KLU-4GK pracował nawet z zegarem efektywnym wynoszącym ponad 2 GHz. Niestety, ze względu na długie timingi wydajność tych modułów pozostawała na niskim poziomie.
Wysokie częstotliwości pracy pamięci udało się uzyskać tylko dzięki manipulacji zegarem bazowym procesora, nie zawsze dostępnym. Ponadto wiele uzyskanych częstotliwości nie ma wartości szczytowych. Po wydłużeniu timingów i podniesieniu napięcia dałoby się uzyskać jeszcze wyższe częstotliwości.
Wydajność
Szybsze i droższe pamięci powinny zapewnić lepszą wydajność. Okazuje się jednak, że nie jest to wcale pewne, gdyż przy podobnym taktowaniu różnice wydajności między modułami są minimalne.
W testach syntetycznych zmierzone różnice przepustowości między pamięciami najszybszymi a najwolniejszymi wynoszą zaledwie 10 proc. Przy testach aplikacyjnych przyrost wydajności mieści się jednak w przedziale 0–3 procent. Zatem stosowanie wydajnej pamięci nie daje spektakularnych efektów.
Pociecha w tym, że zwiększając częstotliwość pamięci RAM, można przyspieszyć procesor, a tym samym ogólną wydajność całego komputera. W takim wypadku różnice są już znacznie większe. W testach syntetycznych mogą wynosić nawet 30 proc., w testach aplikacyjnych blisko 8 proc. Zatem szybka pamięć pomaga w uzyskaniu dobrej wydajności. Zysk z tego jest trudny do oszacowania, bo wiele zależy od możliwości procesora i płyty głównej.