Pierwszy skrypt

W poprzednim artykule poświęconym środowisku Windows PowerShell (pełną treść tego tekstu znajdziesz na naszej witrynie internetowej pod adresem http://pcformat.pl/u/191) dowiedziałeś się, co to w ogóle jest Windows PowerShell. Wiesz już także, jak korzystać z wbudowanych poleceń, tzw. cmdlets, wydawanych w trybie interaktywnym (czyli: wpisujesz polecenie, wciskasz [Enter], następuje określone działanie i otrzymujesz wynik).

Tym razem chcemy pokazać, że Windows PowerShell jest nie tylko wymiennikiem przestarzałego Wiersza poleceń (cmd.exe), ale też funkcjonalnym językiem skryptowym.

Bardziej doświadczeni użytkownicy Windows mogą słusznie zauważyć, że systemy te od dawna mają język skryptowy VBScript. To prawda, ale powstał on przede wszystkim jako język do zastosowań internetowych i choć można go używać również do zarządzania funkcjami systemu operacyjnego, jest trudniejszy niż Windows PowerShell, który z kolei tworzono z myślą o zarządzaniu systemem. 

Wykonywanie poleceń cmdlets w trybie interaktywnym jest wygodne przy użyciu standardowej konsoli Windows PowerShell, ale do pisania i testowania skryptów znacznie lepiej wykorzystać środowisko Windows PowerShell Integrated Scripting Engine (w skrócie PowerShell ISE). Jest ono zawarte w pakiecie razem z samym PowerShellem. Musisz też wiedzieć, że w domyślnej konfiguracji Windows nie pozwala na uruchomienie żadnego skryptu – ze względów bezpieczeństwa. Dowiesz się, jak odblokować możliwość wykonywania skryptów (warsztat: „Zasady obsługi skryptów”), a także, jak testować i kontrolować wykonanie poszczególnych poleceń PowerShell dzięki przełącznikom WhatIf i Confirm (warsztat: „Zawory bezpieczeństwa w PowerShell”).

Zawory bezpieczeństwa w PowerShell

Polecenia Windows PowerShell potrafią naprawdę wiele. Jednak sprawdzanie ich możliwości metodą prób i błędów, choć ma walory poznawcze, jest trochę niebezpieczne. Dlatego, aby uniknąć utraty danych czy innego błędu wynikającego z niewłaściwego użycia danego polecenia, mechanizm Windows PowerShell został wyposażony w specjalne dodawane do poleceń przełączniki.

Przełącznik WhatIf

Angielski zwrot „What If” oznacza „co, jeżeli...?”. Dobrze to oddaje sens funkcjonowania tego przełącznika. Umożliwia on wypróbowanie polecenia bez ponoszenia konsekwencji ewentualnego błędu. Oto, jak należy korzystać z WhatIf.

Uruchom środowisko PowerShell ISE, klikając w menu Start skrót (oczywiście możesz również wykorzystać znaną ci już konsolę tekstową PowerShella).



W oknie Windows PowerShell ISE, które w domyślnej konfiguracji powinno być podzielone na trzy części: górną (tekst skryptu), środkową (wyjście konsoli) i dolną (wprowadzanie poleceń), kliknij w dolnej części pod napisem PS C:\Users\Ultimatetester i wpisz polecenie Stop-Process -processName explorer -WhatIf, wciśnij [Enter].

W środkowej części okna zobaczysz wynik z konsoli, czyli wpisane polecenie oraz zwrot: What If: Performing operation „Stop-Process” on Target „explorer (4984)”.
Jest to jakby objaśnienie, jakie zadanie dane polecenie wykonuje. W tym przypadku jest to polecenie zamykające proces (Stop-Process) powłoki systemu Windows (explorer.exe). Gdyby zostało wykonane bez przełącznika WhatIf, znikłby cały interfejs Windows (pulpit, pasek zadań, menu Start, ikony itp.). Dzięki przełącznikowi WhatIf nic się nie stało. Otrzymałeś jedynie komunikat informujący o tym, co dane polecenie wykonuje.

Przełącznik Confirm

Drugim przełącznikiem, którym warto się zainteresować, jest Confirm (z ang. potwierdzić). Ten przełącznik wykonuje częściowo to samo co WhatIf, ale dodatkowo pozwala również na faktyczne wykonanie (lub ewentualne anulowanie) danego polecenia po uzyskaniu dodatkowego potwierdzenia od użytkownika. 

Użyjmy ponownie poprzedniego przykładu polecenia zamykającego proces powłoki Windows. Wpisz polecenie Stop-Process -processName explorer -Confirm i wciśnij [Enter].

Tym razem zamiast komunikatu zobaczysz w konsoli okienko, w którym wyświetli się opis danego polecenia oraz przyciski umożliwiające kontynuowanie lub przerwanie działania. Okno dialogowe pojawi się, gdy korzystasz z PowerShell ISE. W konsoli tekstowej (PowerShell.exe) komunikat i potwierdzenie wyświetlą się w postaci tekstowej.